Kweek oesterzwammen op je eigen koffiedrab!

Wist je dat de meeste koffie thuis wordt gedronken? Maar liefst 70%. Dat is een boel koffiedrab in de Nederlandse huishoudens. De lekkerste paddenstoelen kweek je natuurlijk zelf op je eigen aanrecht, met behulp van deze emmer. Maaruh… Hoe dan? Koffiedrab of oude theezakjes samen met de sporen van de oesterzwam, water en een beetje liefde vormen de perfecte mix. Onze missie is dan ook: alle Limburgers als aanrecht-agrariërs!

Een enorme koffieleut hoef je niet te zijn, want je werkt met kleine hoeveelheden koffiedrab. Opsparen is daarom niet nodig, deze ZWAMBOXX is jouw opslagemmer. Je kunt aan de slag met koffie uit de percolator, snelfiltermaling, hele senseopads, espressomachine of biologisch afbreekbare capsules. Papieren theezakjes werken ook prima (de nylon theezakjes zijn niet verteerbaar). De schimmel verteert ook papier, dus de hele filter en de senseopad kan er in.

Stappenplan

1. Schoonmaken

Zorg ervoor dat u koffiezet apparaat schoon is, als hier al andere schimmels of bacteriën in zitten dan komen die ook in de growkit terecht. Haal daarom altijd de filter of koffiepads direct uit het apparaat of maak leeg het opvangbakje van uw verse bonen machine iedere dag leeg en schoon met kokend water.

Maak de emmer voor het eerste gebruik goed schoon door er kokend water in te doen. Laat dit één minuutje erin zitten en gooi het water dan weg. Gebruik geen doek om te drogen.

2. Voorbereiding

De schimmel is een levend wezen en groeit altijd verder, hierdoor kan het zijn dat de zaadjes aan elkaar zijn gegroeid. Zorg dat de zaadjes in het zakje los van elkaar zijn door erin te knijpen voordat u het zakje open knipt. U kunt ervoor kiezen eerst een laagje koffiedik in de emmer te doen en daarna het zakje zaadjes toe te voegen. U kunt ook beide gelijk toevoegen en met een steriele lepel door roeren. Bij koffiepads adviseren wij eerst een laagje met vers gebruikte koffiepads op de bodem te maken.

Gebruik altijd dagverse koffiedik en verzamel de koffiedik niet eerst ergens op. De growkit is uw verzamel emmer.

3. Voeg koffie toe

Als u ziet dat het vorige laagje koffiedik wit begint te worden is dat een goed teken en kunt u een nieuw vers laagje koffiedik of pads toevoegen. Doe niet te veel koffiedik in één keer in de emmer. Hierdoor kan het zijn dat de schimmel geen lucht krijgt en stikt waardoor de groei zal stoppen.

Voeg periodiek een nieuw laagje toe tot de emmer helemaal vol is en de deksel nog met net dicht kan. De koffiedik moet contact maken met de gaten in de deksel.

4. Zwamvorming

Als de emmer helemaal gevuld is en mooi wit van boven is kunt u de emmer op een andere plek zetten. De emmer niet in de volle zon, bij de verwarming te zetten of in de tocht zetten (hierdoor drogen de zwammen uit). Een beetje licht op het plekje is wel wenselijk en qua temperatuur is tussen de 10 en 21 graden prima.

Nu is het wachten tot de eerste knopjes komen. Dit kan 2 tot 6 weken duren. Laat de tape zitten, de paddestoelen drukken deze vanzelf weg. Als de tape los is gekomen kan je deze het beste op de deksel plakken voor de volgende ronde.

5. Oogsten

De grijze knopjes worden vrij snel groter en de hoed van de paddestoel gaat horizontaal staan en klapt open. Hierdoor komen de lamellen die aan de onderkant zitten open en bloot te liggen waardoor de zwam kan uit drogen en geel wordt. Dit kan je voorkomen door 2 maal daags met een plantenspuit de paddenstoelen te vernevelen. Ook als de bovenzijde gaat glanzen is hij te droog geworden en kan je ze beter meteen oogsten en opeten. Siemen van RotterZwam heeft ook nog een paar goede tips voor je in dit filmpje. En als u te lang met oogsten heeft gewacht ziet het er zo uit.

Oesterzwammen kunnen van grote en aantallen verschillen. Soms heb je een trosje met veel kleine zwammen de andere keer zitten een paar flinke zwammen aan een tros. Gemiddeld wordt de hoed tussen de 3 en 5 centimeter.Sluit beide handen om de tros en probeer met de toppen van je vingers de stelen goed vast te klemmen, maar druk niet te hard. Draai en trek de tros dan een beetje naar beneden. Er kan nog een beetje koffiedik aan de tros zitten, snij dit weg met een mesje. De rest is allemaal eetbaar. Als je in het gaat de zwam uit gegroeid geen koffiedik zichtbaar is kan je het beste met een steriel mesje het restje witte mycelium weg halen. Plak dan de tape terug en zet de emmer weer terug op dezelfde plek. De volgende vlucht duurt meestal iets langer dan de eerst.

6. Kook

Kook heerlijke gerechten met je eigen gekweekte duurzame oesterzwammen. Kijk voor recepten hier of op de internetsite van de oesterzwammen vereniging.

7. Nog een keer

Na 3 of 4 vluchten kunt u ervoor kiezen het proces weer opnieuw op te starten zonder een nieuw zakje zaadjes te gebruiken. Haal ongeveer 80% uit de emmer en gebruik dit als compost of gooi het bij het GFT. In de resterende 20% zitten nog active schimmeldraden. U kunt nu weer beginnen met vullen van de emmer als bij stap 3.

8. Vragen

Heeft u toch nog vragen kijk dan op onze FAQ

Verkooppunten

Bestel je eigen growkit!

Broed nabestellen

Opnieuw je growkit opstarten? Dat kan met een portie broed. Let op: bewaar het broed in de koelkast tot je gaat beginnen.  Maak de binnenkant van de Growkit wel eerst goed schoon met heet water om alle andere schimmels en bacteriën te doden.

Inhoud: ongeveer 50 tot 75 gram.
Te gebruiken tot 4 maanden na aankoop.

Bestel na

Veelgestelde vragen

Hoe vaak komen er oesterzwammen aan?

Als je het goed doet en koffie blijft drinken, oneindig veel. De koffiedik is namelijk de voedingsbodem. Als je de emmer de eerste keer gevuld hebt en de eerste oogst geplukt hebt? Zet de emmer dan weer een week of twee in de huiskamer, keuken of ergens anders waar het ongeveer 20 graden is. Daarna kan de emmer weer terug naar de koelere plek voor de volgende vlucht. Wij adviseren dit in totaal 3 of 4 keer te doen. Daarna 80% uit de emmer te verwijderen (is prima compost voor je tuin) en dan weer opnieuw te vullen met koffiedik.

Hoeveel koffie moet ik toevoegen aan de Growkit?

Het uiteindelijke doel is om de emmer geheel te vullen met koffiedik (totdat de koffiedik contact maakt met de gaten in de deksel. Het is echter van belang om de emmer geleidelijk te vullen en dus niet in een heel korte tijd of direct te vullen. De schimmel heeft tijd nodig om door de koffie heen te groeien. Vul dus steeds een laagje koffiedik aan zodra je weer witte schimmel door de reeds aanwezige laag koffiedik heen ziet komen groeien. Een schimmel heeft zuurstof nodig om te groeien. Een te dikke laag koffiedik sluit de onderliggende laag af van zuurstof, dan zal de schimmel langzamer gaan groeien of zelfs dood gaan. Andere schimmels krijgen zo meer kans om het koffiedik te infecteren.

Moet de deksel dicht blijven?

Yes. Anders kunnen onzichtbare schimmels die door de lucht vliegen in de emmer terecht komen. Dus openmaken, even snel kijken, koffiedik erin en weer snel dicht maken.

Moet de tape blijven zitten?

Yep. Gewoon laten zitten. Over de gaatjes in de growkit zit ademend verbandtape (bij drogist of apotheek te koop onder de naam Leukoplast). Deze tape houdt vervelende indringers buiten de growkit. De zwammen zijn zo sterk dat ze het tape zullen wegdrukken en vrolijk door de gaatjes heen groeien. Dit betekent dus dat het tape op de growkit blijft zitten wanneer er zwammetjes beginnen te groeien.

Oh nee, ik heb groene schimmel in de growkit. Wat nu?

Groene schimmel – met als officiële naam trichoderma – is vaak een teken van te droog koffiedik. Om zwammen te laten groeien, moet het koffiedik voldoende vocht bevatten. Trichoderma groeit sneller op droog koffiedrab, dus zorg ervoor dat je koffiedik de juiste vochtigheid heeft.

Heeft je koffiedik de kleur van pure chocolade? Dan zit je goed. Is het lichtbruin? Voeg dan wat water toe. Twijfel je over jouw koffiedik?

Wat te doen als je groene schimmel hebt? Schep deze met een lepel weg en ga daarna gewoon weer verder met vullen. Als de groene schimmel de overhand krijgt, start dan je growkit opnieuw op met nieuw broed. Nieuwe ronde, nieuwe kansen om heerlijke zwammetjes te kweken!

Helaas hebben sommige koffiesoorten meer last van de infectie van de groene schimmel.

Help, ik zie oranje schimmel in mijn growkit?

Als je deze schimmel in je growkit vindt, is het helaas dikke vette pech. Hij is afkomstig uit de omgeving en daar kun je niets aan doen. Het is een heel vervelende schimmel voor de zwammen en vaak funest voor het broed. Hierdoor zullen de zwammen niet groeien. Wanneer de growkit geïnfecteerd is geraakt met de oranje schimmel, zit er maar een ding op: nieuw broed bestellen en opnieuw beginnen.

Leeg de growkit, was deze zorgvuldig uit met heet water en kweek verder met een nieuw zakje broed.

Mijn zwammen drogen uit, hoe voorkom ik dat?

Verdrogen je zwammen als ze uit je growkit komen? Kijk dan of de growkit in een te warme en te droge omgeving staat. Hierdoor krijgen de zwammen in wording te weinig zuurstof. Zodra de growkit helemaal – tot aan de rand – vol zit met koffiedrab, moet hij in een onverwarmde ruimte staan.

Hoe kun je het voorkomen? Spuit water met een plantenspuit op de zwammen, liefst 2 keer per dag. Siemen van RotterZwam heeft ook nog een paar goede tips voor je in dit filmpje.

Gooi je droge zwammen vooral niet weg. Als je ze in water welt, dan kun je ze vervolgens in je pasta, risotto of soep verwerken.

Wanneer moet ik de zwammen oogsten?

De oesterzwammen kun je beter te vroeg oogsten dan te laat. Voor het tijdstip van oogsten is geen universele standaard. Dit is namelijk van veel factoren afhankelijk. In een omgeving met zeer droge lucht [vaak in de winter in huis] drogen de zwammen snel uit. Als de hoed van de zwam horizontaal staat had je eigenlijk al moeten oogsten. Haal de zwammen dan snel van de growkit af om verdere uitdroging te voorkomen.

Mijn zwammen groeien langzaam

Bij de een gaat het sneller dan bij de ander. Zo drinkt de een meer koffie dan de ander. Gemiddeld doen aanrecht-agrariërs er 4 tot 6 weken over om de growkit te vullen. Ook de temperatuur in huis kan het proces versneller of vertragen. Als de growkit tijdens het vullen iets onder kamertemperatuur staat, dan gaat het wat langzamer dan wanneer het op kamertemperatuur (18 tot 22 graden) zou zijn. Als de growkit mooi wit doorgroeid is en je op tijd koffiedik toevoegt (op het moment dat je nog een klein beetje bruin ziet), dan ga je helemaal goed. Dus ga vooral zo door…

Meld je nu aan voor de Zwamboxx Instructie mailing!